ՀՀ ԱՆ գլխավոր մանկաբարձ - գինեկոլոգ, Հանրապետական ծննդատան` Վերարտադրողական առողջության, պերինատոլոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտի տնօրեն, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ԳԱԱ թղթակից անդամ Ռազմիկ Աբրահամյանի հետ զրուցում ենք ծննդօգնության ոլորտում սերտիֆիկացիայի ներդրումից հետո արձանագրվող արդյունքների ու նորությունների մասին:
- Պարոն Աբրահամյան, ինչպիսի±ն են անցած տարվա ծննդօգնության արդյունքները Հայաստանում, ի±նչ հաջողություններ, գուցե խնդիրներ են արձանագրվել համակարգում:
- Ուրախությամբ պետք է նշեմ, որ 2010 թ. ծննդօգնությունում ունենք թվական հաջողություններ և այն բարեփոխումները, որոնք իրականացվել են` դրական ազդեցություն ունեցան համակարգում: Կարևորն այն է, որ չնայած քիչ, բայց նորից ծնելիության քանակի աճ է արձանագրվել ամբողջ հանրապետությունում: Ամենամեծ ձեռքբերումը` մայրական մահացության ցուցանիշների նվազումն է: Եթե խնդիրը դիտարկենք բացարձակ թվերով, ապա եթե 2009 թ.-ին ունեցել ենք 12 - 13 մայրական մահացության դեպք, ապա 2010 թ.-ին` ընդամենը երեքը: Անցած տարվա ցուցանիշն ուղիղ համեմատական է եվրոպական երկրների տվյալներին: Բացի այդ` կենդանածինների թիվն է ավելացել: Կարևորը` ոչ միայն քանի ծնունդ ենք ունեցել, այլ թե որքան կենդանածին և առողջ երեխաներ են ծնվել: Նվազել է նաև պերինատալ մահացությունը, որը լինում է հղիության, ծննդաբերության ընթացքում և ծննդաբերությունից հետո առաջին 7 օրվա ընթացքում:
Այսքանը` մասնագիտական տեսանկյունից, իսկ ի շնորհիվ երկրում վարվող և ՀՀ առողջապահության նախարարության քաղաքականության, հանձինս նախարար Հարություն Քուշկյանի ամենօրյա հսկողության և հետևողական աշխատանքի, ունեցել ենք շատ դրական արդյունքներ:
- Ծննդօգնության ոլորտում հավաստագրերի ներդրումից հետո ինչպիսի± արդյունքներ կան, որքանո±վ է արդյունավետ:
- Ամենակարևորը` բոլորս գիտենք, որ հայկական վերաբերմունք կար բժշկի հանդեպ` դեռևս խորհրդային տարիներից եկած մի սովորույթ, երբ ծննդկանի հարազատները բժիշկներից անպայման ՙշնորհակալ՚ պիտի լինեին բժշկական ծառայությունների համար: Ես` որպես ՀՀ գլխավոր մանկաբարձ - գինեկոլոգ, մասնավորապես` Հանրապետական ծննդատան տնօրեն, հայտարարում եմ, որ այն ոչ լեգալ շնորհակալությունները, որ կատարվում էին բնակչության կողմից, վերացվել են համակարգից` ի շնորհիվ հավաստագրերի ներդրման, ի շնորհիվ այն բանի, որ բնակչությունը տեղեկացված է և տեղեկացվում է այդ մասին: Բացի մանկաբարձությունից սպասարկումն անվճար է նաև մանկաբարձագինեկոլոգիական ամբուլատոր ծառայություններում, պոլիկլինիկաներում` կանանց կոնսուլտացիաներում: Բացի այդ, մինչև 7 տարեկան երեխաների համար ներդրվել է նոր հավաստագիր, որը մայրերը ստանում են հենց ծննդատներից: Այս բոլորն իսկապես շատ ճիշտ քայլեր են: Հաշվի առնելով քաղաքացիների սոցիալ - տնտեսական վիճակը, թեթևացվել է նրանց սոցիալական բեռը:
- ՀՀ կառավարության նիստերից մեկում` տարեսկզբին, վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը հայտարարեց հավաստագրերի ներդրման արդյունքում ծննդօգնության համակարգից 80 տոկոսով կոռուպցիոն ռիսկերի նվազեցման մասին: Արդյոք դա այդպե±ս է:
- Նախ` համաձայն չեմ ՙկոռուպցիա՚ բառի հետ, այլ բան է հավելյալ կամ ստվերային վճարումները: Եղել է, ոչ մեկը չի ժխտում: Ավելին, ոչ թե 80 տոկոսով, այլ երևի արդեն հատել էր 95 տոկոսի սահմանը: Պարզապես անցած տարի ժողովուրդն ամբողջությամբ տեղեկացված չէր նորություններից: Հիմա` ծննդկանի հետ իմ առաջին խոսակցությունն այն մասին է, որ ծննդօգնությունն, ընդհուպ` կեսարյան հատումներն անվճար են, դրանց համար պետությունն է վճարում, հարազատները ոչ մի վճարում չեն անում: Միայն` համաձայն չափորոշիչների, եթե ցանկանում են այդ մի քանի օրն անցկացնել խիստ բարեկեցիկ պայմաններով հիվանդասենյակում, վճարում են դրա համար: Դրանով փոքր-ինչ թեթևացվում է ծննդօգնության բուժհիմնարկների հոգսերը: Այնպես որ, ՀՀ վարչապետի ասածները տեղին էին, սակայն այսօր արդեն քաղաքացիները տեղեկացված են իրենց իրավունքների մասին և ոչ մի վճարում չեն կատարում:
- Կարծիք կա, որ հավաստագրերի ներդրումից հետո ծննդատները դիմում են կեսարյան ծննդալուծմանը, որպեսզի ավելի շատ գումարներ ստանան պետությունից: Ինչպիսի±ն են իրական տվյալները:
- Ցավոք, այդպես խոսում են նրանք, ովքեր կոնկրետ տեղեկություններ չունեն: Հայաստանում կեսարյան հատման ցուցանիշները` զարգացած երկրների հետ համեմատությամբ, գտնվում են ամենահետին շարքերում: Ամբողջ հանրապետությունում կեսարյան հատումների ցուցանիշը տատանվում է 16 - 17 տոկոսի սահմաններում: Աննշան ավելացումը պայմանավորված է նրանով, որ օր-օրի ավելանում է նորագույն տեխնոլոգիաների ներդրումը նաև այս համակարգում: Եթե մի 10 - 15 տարի առաջ չունեինք վերջին շրջանում արտադրված սարքավորումներ, ապա այսօր դրանք կան և հաջողությամբ գործում են: Առաջ ցածր քաշով նորածինների դեպքում խնդիրներ ունեինք` նրանց կյանքը պահպանելու հարցում, մինչդեռ` հիմա հնարավորություն ունենք անգամ 600 գրամանոց երեխաների կյանքը պահպանել և նորմալ զարգացնել: Դրանք` ի շնորհիվ կեսարյան հատման, որովհետև դա բխում է մոր և պտղի շահերից, ոչ թե պետությունից հավելյալ ֆինանսավորում ստանալու համար: Դա բացարձակապես չի համապատասխանում իրականությանը: Անգամ ԱՊՀ երկրներից մենք վերջինն ենք կեսարյան հատման ցուցանիշներով, որը համապատասխան է ԱՀԿ տվյալներին: Բացի այդ, ոչ մի ծննդօգնության բուժհիմնարկ, եթե անգամ պետությունը մի փոքր ավելի շատ գումար է տալիս /կեսարյան հատման համար այնքան ծախսեր է լինում, որ ոչ մի մասնագետ և տնօրինություն շահագրգռված չէ կեսարյան հատում անել - Ռ.Ա./ կեսարյան հատումը ՙխաղ ու պար՚ չէ, ունի իր բացարձակ և հարաբերական ցուցումներն ու պայմանները: Աստված ու մի տուր, եթե մի անգամ ոչ տեղին կեսարյան հատում լինի և խնդիրներ ծագեն, ապա բուժհիմնարկի համար լուրջ խնդիրներ կառաջանան: Կեսարյան հատումները կատարվում են միայն անհրաժեշտության դեպքում, երբ հնարավոր չէ բնական ճանապարհով ծննդալուծել:
- Մայրաքաղաքի ծննդատները բաժանվել են թվային մակարդակների: Ընդհանուրից անդրադառնանք Ձեր ղեկավարությամբ գործող ծննդօգնության բուժհիմնարկին: Ո±ր մակարդակում է այս ծննդատունը:
- Մեր կենտրոնը վերանվանվել է Վերարտադրողական առողջության, պերինատոլոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտ: Բուժսպասարկում ենք ոչ միայն Երևանի, այլև մարզերից եկած, այսպես կոչված, բարձր ռիսկի հղիներին ու գինեկոլոգիական խնդիրներ ունեցող հիվանդներին: Սա կենտրոն է, որտեղ նաև պետական Բժշկական համալսարանի ուսումնական բազան է, որի ամբիոնի վարիչն եմ: Այստեղ վերջին տարիներին պաշտպանվել են գիտությունների դոկտորներ ու թեկնածուներ, վերջին տասը տարիների մասնագիտական դասագրքերը գրվել են մեր կենտրոնի կողմից, մենագրություններն ու ձեռնարկները ևս մշակվել ու տպագրվել են մեր կողմից:
- Սա ոչ միայն զուտ ծննդօգնության բուժհիմնարկ է, այլև, եթե չեմ սխալվում, արհեստական բեղմնավորման առանձին բաժանմունք ունենք, որտեղ պարբերաբար ֆրանսիացի մասնագետներ են հյուրընկալվում և իրենց փորձը փոխանակում տեղի բժիշկների հետ: Ինչպիսի±ն են արդյունքները ...
- Այո’, մենք դեռ 1994 թ.-ին առաջինը հիմնադրել ենք արհեստական սերմնավորման և բեղմնավորման բաժանմունքը, հետո` կախված սարքավորումների հին սերնդի լինելու հետ ժամանակավորապես դադար տվեցինք, գործեց միայն արհեստական սերմնավորման բաժանմունքը, իսկ բեղմնավորման համար ներկայումս ծննդատանը կից կառուցել ենք վերջին խոսքով հագեցած նոր բաժանմունք և մայիսին արդեն պայմանագրային կարգով հրավիրելու ենք մասնագետների, ովքեր կատարելու են արհեստական փորձանոթային բեղմնավորում: Մասնագետներ են գալու մոսկովյան <Դետի իզ պրիրոդի> բուժկենտրոնից, որը մեծ հեղինակություն է վայելում ամբողջ աշխարհում: Ինչ վերաբերում է ֆրանսիացիներին, ապա, այո’, նրանք աշխատում են այստեղ 1994 թ.-ից և կատարում են ոչ միայն արհեստական սերմնավորում, այլև չբերությունների դեպքում լապորասկոպիա և մինչև հիմա էլ մեր համատեղ գործունեությունը շարունակվում է, ունենք շատ լավ արդյունքներ: Բազմաթիվ ընտանիքներ երջանկացել են այսպես նորածին ունենալու բերկրանքից:
No comments:
Post a Comment